Las Bemowski

Dla wielu Las Bemowski jest ciekawszy niż bardzo popularny Las Kabacki. Zróżnicowany zarówno pod względem gatunków roślin, jak też ptaków, ssaków i rzeźby terenu, nie bez powodu przez autochtonów został określony mianem "środkowoeuropejskiej dżungli" i "najmniejszej puszczy Polski".

Jeden z dendrologów wyliczył nawet, że w tym lesie rośnie ok. 570. tys. dużych drzew i ok. 7,6 tys. młodych drzewek. Miejsce przez wiele lat użytkowane przez wojska różnej proweniencji. Być może dlatego przyroda nie została tu katastrofalnie zmieniona.

Las Bemowo leży na płytko położonej podziemnej rzece, której wpływy krzyżują się z różnorodnymi glebami, tworząc niebywałą mozaikę środowisk. Tak właśnie to miejsce określa pan Bolesław prowadzący na FB profil „Las Bemowski”. Okazuje się, że każdy z warszawskich lasów ma swoje dobre duchy.  Poniższe informacje to m.in. obserwacje ducha Lasu Bemowskiego.

Drzewa, drzewa i jeszcze raz drzewa

Las Bemowski  to m.in.:

Bór sosnowy i sporo lasu liściastego – wszystko dawno temu sadzone ręką ludzką, chociaż później drzewa rozsiewały się już samodzielnie. Co wyszło im na dobre!
Grąd, czyli las liściasty na średnio wilgotnych glebach. Dominują graby, ale występują też lipy, dęby, wiązy, klony jawory, brzozy.
Łęg – to określenie oznacza m.in. wierzby, topole, jesiony rosnące na podmokłych terenach nadrzecznych. Łęgi to partie lasu z gęstym podszyciem, mokre i idealne dla zwierząt. Dla ludzi niekoniecznie są przyjazne.
Ols – trochę suchszy niż łęg, ale równie gęsty. Z racji bogactwa gatunków przypomina mozaikę. Rosną tu olsze, jesiony, świerki, wierzby, kruszyny, jarzębiny, kaliny. W miejscach mokrych spotkamy kosaćce żółte, trzcinę, kilka gatunków turzyc.
Podmokłe dąbrowy położone w okolicach rezerwatu „Kalinowa Łąka”.
Suche zarośla tarniny i głogu (poligon WAT), niestety walczące w naporem czeremchy amerykańskiej, chwastu leśnego zdecydowanie potępianego przez przyrodników.

Warto poszukać również drzew o dziwnych kształtach. Pan Bolesław poleca np.:

Lasy to również jedna czwarta powierzchni Bielan i Ursynowa.

Ogromną, prawie 30 metrową czereśnię ptasią (zwaną dziką wiśnią lub trześnią).
Najgrubszą, a do niedawna również najwyższą w Polsce czeremchę zwyczajną o obwodzie 2 metrów i wysokości ok. 20 metrów.

Dąb z racji kształtu zwany pieszczotliwie Babcią w Ciepłych Majtkach.

Ciekawostki  lasu na Bemowie

Wielkie norowisko borsucze, czyli słynne Miasto Borsuków.

Kukułcze osiedle, czyli miejsce w którym zamieszkało bardzo dużo kukułek.

Zasobne stanowisko pająka tygrzyka paskowanego  – klejnotu naszej przyrody. Można nie lubić pająków, jednak nie sposób nie zgodzić się, że ten jest po prostu ładny.
Starodrzew, fragmenty dąbrów typu nadrzecznego.

Skrzyp zimowy, widowiskowe zwłaszcza zimą, gdy spadnie dużo śniegu.

Najstarsze części lasu są wyjątkowo zaptaszone. Zresztą nadrzeczne łęgi są miejscami lubianymi przez ptaki, które czują się w nich bezpiecznie i z racji obecności owadów oraz różnych owoców i „chwastów”, po prostu mają co jeść.

Mając szczęście spotkamy np. dzięcioła czarnego, którego dziuple chętnie zajmują inne ptaki, wiewiórki, owady, nietoperze. Taki dzięcioł, aby wykuć dom dla siebie, musi ok. 300 tysięcy razy uderzyć w drzewo swoim zaledwie 5 cm dziobem! To największy z naszych dzięciołów, mierzy ok. 50 cm i waży do 35 dekagramów.
Można usłyszeć terkot  derkacza, zobaczyć sóweczkę, czyli taką 80-gramową i 18-centymetrową sowę.
Bywa skromny samotnik (brodziec samotny).
Rzekotki, pazie królowej, modliszki, przepiórki, a dla szczęściarzy możliwość spotkania jednego z najrzadszych węży w naszym kraju, uroczego gniewosza plamistego, który żywi się jaszczurkami zwinkami.
Jeśli nie największe, to na pewno najładniejsze w Warszawie stanowisko fiołków wonnych.
Mnóstwo ciekawych roślin. Bardzo ładny jest żółty janowiec barwierski, różowa wilżyna bezbronna, czy lubiąca słońce smółka pospolita, która wbrew nazwie ma różowe kwiaty. Wszystkie te rośliny nie podlegają  ochronie.
Kłania się też tworzący żywozielone kobierce kopytnik pospolity. Warto zwrócić uwagę, że kopytnik lubi wilgotne, zasadowe, bogate w próchnicę i węglan wapnia gleby. Widząc tę roślinę, możemy być pewni, że gleba pod nią jest niezła.

Ścieżki ekologiczne Lasu Bemowskiego
„Śladami łosia”  – ok. 5 km spaceru. Trasa doskonale opisana w serwisie www.trail.pl. Jak widać warszawiacy samodzielnie eksplorują przyrodę i dzielą się swoimi doświadczeniami. Wędrówkę „Śladami łosia” najwygodniej rozpocząć od ul. Estrady, ale można też wejść od ul. Generała W. Sikorskiego. Serwis prezentuje dane GPS, wystarczy je wpisać do smartfona, ewentualnie wydrukować mapkę. Trasa jest oznakowana strzałkami i wyposażona w 10 tablic edukacyjnych
Trasy wokół dwóch małych rezerwatów „Łosiowe błota” i  „Kalinowa łąka”.

Jednym z lepszych i bardzo pozytywnych określeń Lasu Bemowskiego jest znaleziona na którymś z blogów sentencja „ubi sunt leones”, czyli „tam są tylko lwy”. Tak dawni Rzymianie mawiali o miejscach dzikich i pogańskich. I w ten sposób jeden z warszawiaków określił swój ukochany las.