Cytadela Warszawska i Park Fosa

Cytadela i jej początki

Jadąc Wisłostradą nie sposób nie zauważyć monumentalnych zabudowań Cytadeli, która w tej części stolicy zdecydowanie wyróżnia się usytuowaniem, architekturą, a nawet kolorem.  Powstawała od 1832r., a miejsce pod jej budowę podobno osobiście wybrał car Mikołaj I.  Przy okazji na 23 lata wprowadził stan wojenny. Kiedyś te nadwiślańskie brzegi pełne były sadów, ogrodów, niewielkich pałacyków. Po upadku powstania listopadowego  wszystko się zmieniło, a nowa Cytadela, aż do 1915r.stała na straży „karności i lojalności” podwładnych cara. Obecnie obok X Pawilonu Cytadeli powstaje Muzeum Historii Polski. 

Z czasów carskich pozostały kaponiery, akwedukty oraz działobitnia rawelinu - niewielki budynek, w którym po zmianie jego funkcji mieściła się radiostacja. To właśnie stąd w 1918r. poszła w świat informacja, że Polska jest już niepodległa. W czasie oblężenia Warszawy w 1920r., aby nie dopuścić do odebrania przez Rosjan rozkazu uderzenia na nasze wojska, zagłuszano tu ich mińską radiostację -  dwie doby, non stop czytały Pismo Święte. 
Zieleń i żoliborskie klimaty
Żoliborz i Cytadelę odwiedzają dwa rodzaje gości:  jedni, mający zacięcie historyczne, samodzielnie odkrywają kolejne tajemnice Warszawy, a drudzy po prostu kochają tutejsze stoki, łąki, trawniki. Większość korzysta z metra i jego najładniejszej stacji Plac Wilsona. Od metra do Parku Fosa, leżącego w sąsiedztwie Cytadeli jest ok. 2 kilometry bardzo przyjemnego spaceru. Można również wygodnie podjechać autobusem od strony Wybrzeża Gdyńskiego.

Park Fosa i pan od ul. Kubusia Puchatka

Park Fosa został zaprojektowany w 1950r. przez  Krystynę Onitzschową i Zygmunta Władysława Stępińskiego. To przedwojenny architekt (rocznik 1933), członek AK, wrócił do swego miasta już w marcu 1945r. i od razu  zaczął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy. Zrekonstruował Grób Nieznanego Żołnierza,  odbudowywał Starówkę, Nowy Świat i mnóstwo innych budynków. Osiedle i ulica Kubusia Puchatka (w okolicy Nowego Światu) są również jego dziełem. Oprócz budynków, zdarzało mu się projektować zieleń i tzw. małą architekturę. Jak widać po okolicy Cytadeli miał dobrą rękę do zieleni i wyczucie stylu.

Fosą od północnej strony Cytadeli płynie niewielki ciek wodny – rzeczka Drna. Dawno temu była jedną z największych rzek Warszawy, stały nad nią młyny, a później manufaktury, szlifiernia. Teraz zanikła, albo raczej zeszła do podziemi, bo została skanalizowana i płynie „pod Warszawą”.

Co można robić w okolicach Cytadeli?

W Parku Fosa funkcjonuje plac zabaw dla dzieci i siłownia plenerowa.  Można popatrzeć na kaczki pływające w niewielkim stawie, obrośniętym krzakami.  Ale tak naprawdę, to przyjeżdża się tu z kocem i koszem piknikowym.  Jeśli jest w rodzinie pies, kłaniają się spacery alejką na górze Cytadeli lub ścieżkami dawnej fosy. Ilość porozstawianych śmietników pomaga w utrzymaniu  Cytadeli i jej okolic czystych również dla następnych gości.